• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Pytanie do notariusza. Darowizna, dożywocie czy testament?

9 lipca 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
Testament można spisać odręcznie, nie musi odbywać się to w obecności notariusza. Testament można spisać odręcznie, nie musi odbywać się to w obecności notariusza.

Starsze osoby często chcą, by ich majątek trafił w ręce wybranych przez nie członków rodziny. Istnieje kilka sposobów wskazania przyszłego właściciela majątku czy nieruchomości. Która z nich jest najkorzystniejsza?



Czy otrzymałeś w życiu jakiś spadek?

Taki problem ma nasz czytelnik, pan Mariusz, któremu wujek chce przekazać mieszkanie. Panowie nie wiedzą jednak jak to zrobić, by koszty były jak najmniejsze.

- Mam 79-letniego, bezdzietnego wujka, któremu 2,5 roku temu zmarła żona. Wujek chce zrobić porządek i mnie, czyli swojemu siostrzeńcowi, przekazać nieruchomość (dom).  Nie wiemy jak prawnie to najlepiej rozwiązać, po najmniejszych kosztach - opisuje swój problem pan Mariusz. - Wujek ma jeszcze 86-letnią, mieszkającą w Niemczech siostrę. Proszę o podpowiedź jakie rozwiązanie jest najwygodniejsze? W przyszłości chciałbym mieć spokój, nie mieć kłopotów z urzędem skarbowym czy pozostałą rodziną.
Porady udziela Joanna Mędraś, notariusz w Gdańsku.

Przyjmując, że wujek jest bezdzietnym wdowcem i że zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe po jego żonie, warto się zastanowić czy własność nieruchomości (domu) ma na pana przejść już dziś czy dopiero po śmierci wujka.

Jeśli przekazanie nieruchomości ma nastąpić już dziś i już dziś ma pan się stać właścicielem nieruchomości, to najczęściej spotykanym rozwiązaniem w tego typu sytuacjach jest zawarcie umowy darowizny lub umowy o dożywocie. Każda z umów dla swej ważności wymaga formy aktu notarialnego.

Jeśli chodzi o wysokość taksy notarialnej, to w obu przypadkach kształtuje się ona podobnie (progi procentowo-liczbowe, w zależności od wartości rynkowej nieruchomości - Rozporządzenie Min. Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej z dnia 28 czerwca 2004 roku, t.j. z 2013 r. poz. 237).

Każda z tych umów opodatkowana jest jednak innym podatkiem.
W przypadku darowizny pomiędzy osobami zaliczanymi do II grupy podatkowej należy liczyć się z podatkiem naliczanym zgodnie z art. 15 pkt 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 833). Umowa o dożywocie opodatkowana jest z kolei 2 proc. podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 7 pkt 1 ust. 2 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych, t.j. z 2016 r. poz. 223).
Przykładowo: wartość nieruchomości 400 tys. złotych - podatek przy umowie darowizny (II grupa podatkowa) to 46 305 złotych; podatek przy umowie o dożywocie to kwota 8 000 złotych.

Przy wyborze danego rozwiązania warto jednak pamiętać, że różny jest charakter obu umów. W przypadku umowy o dożywocie musimy się liczyć z zapewnieniem zbywcy dożywotniego utrzymania (art. 908 kodeksu cywilnego) - przyjąć go jako domownika, dostarczać mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło i opał, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Patrząc na koszt zawarcia obu umów pod kątem opłaty sądowej - umowa o dożywocie będzie się wiązała nie tylko z opłatą za wpis nowego właściciela do księgi wieczystej (200 zł - art. 42 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, t.j. z 2016 r. poz. 623) lecz również z opłatą za wpis w księdze wieczystej prawa dożywocia (150 zł - art. 43 pkt 3 ww. ustawy).

Natomiast gdyby przekazanie panu nieruchomości miało nastąpić dopiero po śmierci wujka, należałoby sporządzić testament. Nie ma konieczności by testament był sporządzony w formie aktu notarialnego, nawet jeśli w grę wchodzą nieruchomości.
Zarówno testament odręczny (holograficzny), jak i ten sporządzony w formie aktu notarialnego, traktowane są na równi w postępowaniu spadkowym. Korzystając z pomocy notariusza i sporządzając testament w formie aktu notarialnego należy liczyć się z taksą 50 złotych netto plus koszt wypisów (§ 8 ust. 3 ww. rozporządzenia).

Warto pamiętać, że sporządzenie testamentu, zarówno holograficznego jak i notarialnego, nie zwalnia z przeprowadzenia postępowania spadkowego - przed sądem lub przed notariuszem. W przypadku gdy dojdzie do dziedziczenia, także testamentowego, w postępowaniu spadkowym będzie musiała wziąć udział siostra zmarłego wujka (będzie miała możliwość wskazania pełnomocnika do działania przed sądem).

Niestety, tak jak przy umowie darowizny, tak i przy nabyciu w drodze spadku mamy do czynienia z podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku dziedziczenia podatek ten może jednak zostać naliczony z uwzględnieniem art. 16 ustawy, co przełoży się na jego mniejszą wartość.

Jeśli chodzi o jakiekolwiek "kłopoty" ze strony pozostałej rodziny to mogłyby tu w grę wchodzić ewentualne roszczenia o zachowek. Jednak zgodnie z art. 991 § 1 kodeksu cywilnego zachowek przysługuje jedynie zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Siostra wujka nie jest zatem uprawniona do zachowku.

Zachęcam do rozmowy z wybranym notariuszem i skorzystania z bezpłatnej informacji w celu uzyskania bardziej precyzyjnej (będzie mowa o konkretnej nieruchomości) odpowiedzi odnośnie kosztów każdego możliwego "scenariusza" i tym samym wyboru optymalnego rozwiązania.
Pytanie do notariusza Pytanie do notariusza

Zamierzasz kupić lub sprzedać nieruchomość, wydzielić jej część, dokonać darowizny lub spisać testament, ale masz wątpliwości co do związanych z tym formalności? Prześlij swoje pytania mailem: notariusz@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą notariusze z Izby Notarialnej w Gdańsku. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Dom portalu Trojmiasto.pl.

Miejsca

Opinie (20) 1 zablokowana

  • Zawsze tak by złodziejski US i państwo dostały jak najmniej

    • 28 5

  • Zawsze ta sama pani notariusz... (1)

    Czy to artykuły sponsorowane?????

    • 25 14

    • Tak jakby

      To ta pani co wygrała maraton na Antarktydzie.

      • 0 0

  • PCC ... jak zwykle. (2)

    Najbardziej idiotyczny podatek w tym grajdole.
    Rzygać mi się chce jak widzę ten formularz.

    • 30 1

    • (1)

      Może wolisz zapłacić VAT 23% zamiast 2% PCC ? Przedsiębiorca odliczy, a zwykły konsument nie.

      • 2 5

      • Nóż się w kieszeni otwiera na taką argumentację...

        Podatek ten (PCC) to relikt komunistyczny starannie pielęgnowany przez US.

        • 3 1

  • tak dla ułatwienia podano same artykuły ustaw..
    ciekawe, że nie podano informacji, jakie opłaty wiążą się ze zwykłą sprzedażą (tylko PCC, taksa notarialna wpis do KW), a o ile prościej i rodzina nie może mieć pretensji, a co potem wujek zrobi z gotówką, ustalić się nie da.
    I potem sprzedać prościej, bo w ciągu 5 lat podatek będzie liczony od różnicy między ceną sprzedaży i nabycia, a nie od pełnej ceny

    Ale dla wujka będzie bezpieczniej jak wpisze dożywocie

    • 12 0

  • Ktoś kto to wymyślił musiał być skrzywdzony przez rodziców

    Jak będę chciał zostawić wszystko jednemu dzieciakowi albo komuś obcemu to moja sprawa.
    Później są akcje, że jeden ma w d*pie starych, a jak przyjdzie co do czego i nie ma nic zapisane to udaje świętego byle tylko kasę wciągnąć...

    • 44 4

  • Co to za porada? (1)

    Wyszło, że i tak US obedrze ze skóry. Nie wierzę, że nie ma innej opcji.

    • 19 2

    • Biednemu zawsze wiatr w oczy

      Nawet na spadek nie stać

      • 16 0

  • (2)

    Najwygodniej bedzię dokonać darowizny lub dozywocia, bo nie będzie potrzeby przeprowadzać postępowania spadkowego - no chyba, że wujek ma jeszcze inny majątek, którego przed smiercia nie chce zbyć.
    Jesli dojdzie do dziedziczenia testamentowego to już nie będzie tak kolorowo jak pisze Pani notariusz. Jak córka oleje sprawę to sami będziecie musieli zadbać o jej reprezentacje w postaci kuratora. Sprawa będzie się więc miesiącami przy opieszalosci polskich sądów. Przed notariuszem bez jej obecności też nic nie załatwicie.

    • 8 1

    • Miało być siostra oczywiście nie córka.

      • 1 1

    • Potwierdzam

      Właśnie jestem po zakończonym postępowaniu spadkowym. Kilkanaście miesięcy i cała rodzina wciągnięta. A zaznaczam, że nikt nie kwestionował spadku i wszystko szło jak po sznurku. Polecam jednak darowiznę.

      • 0 0

  • (4)

    Ja jak tylko minie mi 70lat sprzedaję mieszkanie i zaczynam zwiedzać za nie Świat i spełniać swoje marzenia.Mieszkać idę na wynajm bo ile jeszcze pożyję.A dzieci i wnuki niech dorabiają się sami ,ja też musiałem dorobić się wszystkiego sam,z nich i tak już mały pożytek na stare lata bo mają swój Świat i po co mają tracić czas z starym chłopem.Mi też coś się od życia należy bo mam je tylko jedno i długo już nie potrwa.A jak przetwonię te pieniądze za szybko i jeszcze będę żył,to pójdę na garnuszek państwa.A co zwiedzę i pożyję to moje ...i tak już parę lat i do piachu

    • 27 3

    • I to jest super podejście!!!!! Jestem jak najbardziej za

      • 4 0

    • .... (1)

      Proszę określić w przybliżeniu termin zwiedzania... po sprzedaży swojego mieszkania z przyjemnością do Pana dołączę...

      • 7 0

      • Ewo!

        zapomniałaś podać wiek

        • 0 0

    • Zapewniam ze po 70-tce juz nie bedziesz patrzal na ten swiat z przyjemnoscia.

      Po prostu za pozno. Wszedzie traktowac ciebie beda jako piate kolo u wozu. Czyli niepotrzebne. Przekonasz sie co to znaczy ignorancja starszego czlowieka ze strony mlodszych. Na twoje plany trzeba bylo zarezerwowac czas i pieniadze jak miales jeszcze ponizej 50-tki. Pamietaj, ze swiat jest wtedy piekny dopoki jestes atrakcja dla mlodych kobiet. Tylko to sie liczy....

      • 2 2

  • czy spadkodawca może napisać testament np. dzisiaj, zaś za rok dopisać drugą część

    np. co do przekazania środków finansowych na kontach? Będą dwa testamenty z dwoma datami, ale drugi będzie rozstrzygał inną sprawę niż pierwszy. I będzie dodane "Testament z dnia X jest nadal ważny, natomiast ten (z dnia Y) dotyczy kwestii pieniędzy".

    • 2 1

  • Spadek mieszkania

    Niestety też mam podobny problem,chociaż nie jesteśmy małżeństwem i nie będziemy,bo mój partner jest alkoholikiem i mieszkanie odziedziczył w spadku,po obydwojga rodzicach też alkoholikach mieszkanie jest zadłużone ale na szczęście nie dużą kwotą,ale gorzej jest z alimentami.ma do spłaty ok.50.000 nic nie partycypował w kosztach.tylko ja i mam dowody na wszystkie wpłaty.i co wy na to?

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Odea Park | Dzień Otwarty na budowie osiedla kameralnych domów apartamentowych

dni otwarte

Pomorskie Targi Mieszkaniowe: Dom - Mieszkanie - Wnętrze

targi
Mieszkania Domy
Cena
Gdańsk Jelitkowo
35800 zł/m2
Sopot Dolny Sopot
24100 zł/m2
Gdynia Orłowo
24050 zł/m2
Gdańsk Sobieszewo
24000 zł/m2
Gdańsk Młode Miasto
21200 zł/m2
Sopot Dolny Sopot
29500 zł/m2
Gdynia Kamienna Góra
22650 zł/m2
Sopot Górny Sopot
18100 zł/m2
Sopot Kamienny Potok
16150 zł/m2
Gdańsk Przymorze
15850 zł/m2
Gdynia Orłowo
15450 zł/m2
* na podstawie bazy ofert Trojmiasto.pl

Najczęściej czytane