Ogródki działkowe: użytkowanie wieczyste i co potem?

Małgorzata Zimnoch

7 czerwca 2015 (artykuł sprzed 8 lat)

Opinie (127)

Większość rodzinnych ogrodów działkowych w Trójmieście funkcjonuje na podstawie umów o użytkowanie wieczyste.

Rodzinne ogrody działkowe to hektary atrakcyjnej ziemi, oddane nieodpłatnie w użytkowanie lub użytkowanie wieczyste Polskiemu Związkowi Działkowców. Czy po wygaśnięciu umów zawartych z miastem lub Skarbem Państwa, na terenach działek wyrosną - na przykład -nowe osiedla?

Nasza czytelniczka, pani Hanna, ma ogródek działkowy w Brzeźnie. Teren jest atrakcyjny i pani Hanna zastanawia się, czy w przyszłości - nawet dalekiej - ona lub jej spadkobiercy mogą liczyć na rekompensatę w przypadku likwidacji ogrodu.

- Nasze działki mają użytkowanie wieczyste bodajże do 2038 roku. Zastanawiamy się razem z córką, czy po tym okresie miasto przejmie teren działek i będziemy mieć prawo do odszkodowania, które, za taki teren, powinno być spore.

W Trójmieście funkcjonuje ok. 110 rodzinnych ogródków działkowych, z czego zdecydowana większość - bo 82 - znajduje się w Gdańsku. Te największe to ROD im. Reja w Gdyni - 1386 działek i ROD Rębiechowo w Gdańsku - ponad 1100 działek. Za najbardziej atrakcyjne uważa się te na Stogach.

Rodzinne ogrody działkowe w Polsce funkcjonują na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz Polskiego Związku Działkowców. Jak wyjaśnia Artur Lemański, starszy inspektor ds. terenowo-prawnych gdańskiego zarządu Polskiego Związku Działkowców, w Trójmieście PZD posiada dwa tytuły prawne do nieruchomości jako organizacja.

- Jest to użytkowanie, czasem nazywane zwykłym, i jest ono uregulowane w kodeksie cywilnym, występuje często przy starych ogrodach działkowych, których tereny były oddawane w użytkowanie na podstawie decyzji administracyjnych oraz użytkowanie wieczyste - również uregulowane w kodeksie cywilnym, ustanawiane w latach 1997 - 2001 w formie aktów notarialnych. Nasze użytkowania wieczyste zostały ustanowione w latach 199 - 2001 i będą się kończyć w okresie 2037 - 2041.

Wyjątkiem są te tereny, które zostały przekazane PZD przy okazji likwidacji związanych z realizacją ważnego celu publicznego - np. w Gdańsku w wyniku ugody w 2014 r. przekazano w użytkowanie wieczyste na okres 40 lat grunty zastępcze za zlikwidowane w części ogrody "Jantar", "Tęcza", "im. Tadeusza Kościuszki", "Przyszłość", "Jawor", "Zaspa" oraz "im. Obrońców Poczty Polskiej" w związku z realizacją przedsięwzięć Euro 2012. Użytkowanie wieczyste wygaśnie tam dopiero w 2054 r.

Czytaj też: Kupujemy ogródek działkowy. Na co zwrócić uwagę?

Likwidacja ogrodu działkowego może nastąpić tylko w przypadku ważnego interesu społecznego. Na takiej właśnie podstawie likwidowano ogrody przed Euro 2012 w związku z budową m.in. stadionu i Trasy Słowackiego.

Z zasady przekazanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego w użytkowanie wieczyste następuje na okres 99 lat. W wypadkach szczególnych dopuszczalne jest oddanie gruntu na okres krótszy, co najmniej jednak na lat 40 - i to jest właśnie przypadek ogrodów działkowych. Co istotne, po upływie tego okresu prawo użytkowania wieczystego nie musi wygasnąć, chyba że użytkownik wieczysty dopuści do takiego skutku poprzez swoje zaniechanie. Dlaczego? Otóż w ciągu ostatnich 5 lat przed upływem terminu umowy użytkownik wieczysty może wystąpić z żądaniem jego przedłużenia na dalszy okres od 40 do 99 lat.

Właściciel nieruchomości lub organ go reprezentujący w zasadzie nie może odmówić przedłużenia prawa użytkowania wieczystego. Odmowa jest dopuszczalna tylko ze względu na ważny interes społeczny.

Czytaj też: Nowa Bulońska przetnie ogródki działkowe. A mieszka tam ok. 50 osób

Trybunał Konstytucyjny w 2008 r. uznał, że uzależnienie likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego na cel publiczny od zgody PZD jest niezgodne z Konstytucją RP (Dz. U. Nr 223, poz. 1475).

- Miasto, ażeby nie przedłużyć użytkowania wieczystego musiałoby mieć inny, ważniejszy interes niż interes społeczny związany z działalnością ogrodu działkowego. Co kieruje nas do tego, że nieprzedłużenie byłoby zapewne związane z innym wykorzystaniem nieruchomości - tłumaczy Artur Lemański. Wszystko to razem skutkowałoby likwidacją ogrodu działkowego - co wiązałoby się z realizacją obowiązków likwidacyjnych (nieruchomość zastępcza, odszkodowania itp.). Na pewno nie zajdzie sytuacja, że prawo użytkowania wieczystego wygaśnie, a władze wykorzystają ten fakt do likwidacji ogrodu bez żadnych odszkodowań.

Czy oznacza to, że działki z prawem użytkowania wieczystego są nietykalne? Wygaśnięcie użytkowania wieczystego z powodu zaniechania PZD raczej nie nastąpi, a zmiany prawa trudno się spodziewać, bo każda wzmianka ustawodawcy dotycząca modyfikacji prawa użytkowania gruntów, na których funkcjonują działki, spotyka się z oporem społecznym. I nic dziwnego - działki w Polsce mają stuletnią tradycję, a z uroków wypoczynku w rodzinnych ogródkach korzysta kilka milionów rodaków.

Gdańsk:
- 33 ogrody, które zajmują nieruchomości na podstawie prawa użytkowania
- 48 ogrodów, które zajmują nieruchomości na podstawie prawa użytkowania wieczystego
- 2 ogrody, które zajmują nieruchomości na podstawie obu praw (użytkowania i użytkowania wieczystego - w przybliżeniu po pół ogrodu)
- 1 ogród, który położony na granicy Gdańska i Sopotu, w Gdańsku - korzysta z nieruchomości na podstawie prawa użytkowania wieczystego

Sopot:
- 2 ogrody, które zajmują nieruchomości na podstawie prawa użytkowania
- 2 ogrody, które zajmują nieruchomości na podstawie prawa użytkowania wieczystego
- 1 ogród, który położony na granicy Gdańska i Sopotu, w Sopocie - korzysta z nieruchomości na podstawie prawa użytkowania

Gdynia:
- 9 ogrodów, które zajmują nieruchomości na podstawie prawa użytkowania
- 13 ogrodów, które zajmują nieruchomości na podstawie prawa użytkowania wieczystego

Często zdarza się, że ogród korzysta z nieruchomości jednocześnie na podstawie użytkowania i użytkowania wieczystego (np. 90 proc. ogrodu to nieruchomości w użytkowaniu wieczystym, a 10 proc. to nieruchomości w użytkowaniu).

Szukasz ogródka działkowego? Sprawdź oferty w bazie Trojmiasto.pl.

Małgorzata Zimnochm.zimnoch@trojmiasto.pl

Miejsca

Polski Związek Działkowców Gdańsk, al. Grunwaldzka 100/102

Opinie (127)

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 21:29

A ja jestem za dzialkami. To jest wspanialy wypoczynek na lonie natury. Nie kazdy chce przebywac tylko w betonie.

.
8 lat
- 27 3
Twoja opinia

Zmień treść

A ja jestem za dzialkami. To jest wspanialy wypoczynek na lonie natury. Nie kazdy chce przebywac tylko w betonie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 13:59

Likwidacja ogrodu działkowego może nastąpić tylko w przypadku ważnego interesu społecznego? (1)

Guzik prawda zlikwidowano ogródki działkowe w całym pasie nadmorskim!!!!!
W ich miejscu wybudowano park Reagana i to jedyna pożyteczna inwestycja w pozostałej części miał powstać Park Wodny który jak się okazało był tylko kiełbasa wyborcza budynia odgrzewaną przy kolejnych wyborach!! A obecnie tam jest melina pijacko menelska!

Brawo w budyniolandi nieoboowiazuje
8 lat
- 35 5
Twoja opinia

Zmień treść

Guzik prawda zlikwidowano ogródki działkowe w całym pasie nadmorskim!!!!! W ich miejscu wybudowano park Reagana i to jedyna pożyteczna inwestycja w pozostałej części miał powstać Park Wodny który jak się okazało był tylko kiełbasa wyborcza budynia odgrzewaną przy kolejnych wyborach!! A obecnie tam jest melina pijacko menelska!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-07 19:53
  
  zapominasz że Park Regana to otulina osiedla grodzonego
  
  a czy taki właściciel lokum na takim osiedlu wywaliłby kupę kasy gdyby miał za płotem osiedle altanników działkowych.
  tak tylko mimoichodem wspomnę że niejaki budyń też ma tam jedno ze swoich niepoliczonych
  
  precz
  8 lat
  - 9 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  a czy taki właściciel lokum na takim osiedlu wywaliłby kupę kasy gdyby miał za płotem osiedle altanników działkowych. tak tylko mimoichodem wspomnę że niejaki budyń też ma tam jedno ze swoich niepoliczonych
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 19:34

Mnie osobiscie dzialkowicze nie przeszkadzaja. Jedyne czego bym chcial to tego by domki na dzialkach byly w miare ujednolocone tak by nie bylo balaganiarskiego nieporzadku.

rekin
8 lat
- 18 5
Twoja opinia

Zmień treść

Mnie osobiscie dzialkowicze nie przeszkadzaja. Jedyne czego bym chcial to tego by domki na dzialkach byly w miare ujednolocone tak by nie bylo balaganiarskiego nieporzadku.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 18:18

dowalić im takie stawki za dzierżawę, że sami zostawią te działki (1)

xresd
8 lat
- 12 35
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-07 19:28
  
  Pewnie dzierżawca sie odezwał i stąd te pieniactwo i zazdrośc.
  
  8 lat
  - 10 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pewnie dzierżawca sie odezwał i stąd te pieniactwo i zazdrośc.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 19:17

a ja jestem za ogródkami

Ogródki przeszkadzają osobom które nie mają możliwości korzystania z takich działek. Jak siedze na swojej działeczce zadbanej pełnej kolorowych kwiatów krzewów drzewek owocowych i pieknych iglaków i widze zdali jak w tych murowanych blokowiskach w oknach wystają głowy to się nie dziwie że ludzie mają negatywny stosunek do tych działeczek. Nie ma nic piękniejszego jak zjedzenie swojej rzodkieweczki lub pachnących pomidorów albo zerwanie prosto z drzewa nie pryskanych czereśni śliweczek malinek itd. Możecie psioczyc na ogródki ale wiem na pewno ze jak tam jestem i oglądam te ptaszki wiewiorki skaczące po drzewach i inne zwierzątka to zapominam o tym brutalnym swiecie pełnym nienawiści jednego człowieka do drugiego. Szkoda ze takich miejsc w miastach jest coraz mniej tylko te smutne bloki gdzie jeden drugiemu zagląda do mieszkania.

ogrodek
8 lat
- 58 5
Twoja opinia

Zmień treść

Ogródki przeszkadzają osobom które nie mają możliwości korzystania z takich działek. Jak siedze na swojej działeczce zadbanej pełnej kolorowych kwiatów krzewów drzewek owocowych i pieknych iglaków i widze zdali jak w tych murowanych blokowiskach w oknach wystają głowy to się nie dziwie że ludzie mają negatywny stosunek do tych działeczek. Nie ma nic piękniejszego jak zjedzenie swojej rzodkieweczki lub pachnących pomidorów albo zerwanie prosto z drzewa nie pryskanych czereśni śliweczek malinek itd. Możecie psioczyc na ogródki ale wiem na pewno ze jak tam jestem i oglądam te ptaszki wiewiorki skaczące po drzewach i inne zwierzątka to zapominam o tym brutalnym swiecie pełnym nienawiści jednego człowieka do drugiego. Szkoda ze takich miejsc w miastach jest coraz mniej tylko te smutne bloki gdzie jeden drugiemu zagląda do mieszkania.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 19:08

To chociaż Polacy niech mają?

Ja nie widzę tu problemu każdy może mieć działeczkę są stosunkowo tanie i dobrą formą rekreacji a Ci którzy wypisują że zaorać i wysiedlić tam mieszkających chyba nigdy nie widzieli warunków jakie tam panują ot taki polski kaprys aby tylko dowalić . Ładnie zagospodarowane i zadbane tylko cieszą oko a do tego ładnie pachnie gdy kwitną kwiaty,drzewa i krzewy. Pozdrawiam działkowiczów Trójmiasta ;)

Łukasz Gdynia
8 lat
- 42 5
Twoja opinia

Zmień treść

Ja nie widzę tu problemu każdy może mieć działeczkę są stosunkowo tanie i dobrą formą rekreacji a Ci którzy wypisują że zaorać i wysiedlić tam mieszkających chyba nigdy nie widzieli warunków jakie tam panują ot taki polski kaprys aby tylko dowalić . Ładnie zagospodarowane i zadbane tylko cieszą oko a do tego ładnie pachnie gdy kwitną kwiaty,drzewa i krzewy. Pozdrawiam działkowiczów Trójmiasta ;)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 12:55

tak potem ustala sie plan zagospodarowania pod developerke (1)

przykladewm może być teren przy ul Sobieskiego, miasto wymowilo umowy ..... teraz ZARASTA bo plan się już ustalil.... na BLOKI. niedługo zobaczycie osiedle - przetargu nie będzie bo się da dogadać..... za jakies klity na smierdziszewie!

rety kabarety
8 lat
- 23 1
Twoja opinia

Zmień treść

przykladewm może być teren przy ul Sobieskiego, miasto wymowilo umowy ..... teraz ZARASTA bo plan się już ustalil.... na BLOKI. niedługo zobaczycie osiedle - przetargu nie będzie bo się da dogadać..... za jakies klity na smierdziszewie!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-07 12:56
  
  ps . mozna jeszcze jak pewna kolezanka pewnego prezydenta miasta
  
  otrzymać od miasta w BRZEZNIE działki na wieczyste nie bedac w ROD... bez przetargu, ofert i takie tam.......!
  
  rety kabarety
  8 lat
  - 9 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  otrzymać od miasta w BRZEZNIE działki na wieczyste nie bedac w ROD... bez przetargu, ofert i takie tam.......!
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 11:07

Mniej betonu więcej zieleni

Jestem zdecydowanie za działkami jeśli są zadbane a nie slamsami.

Antytuskkopaczbronek
8 lat
- 156 11
Twoja opinia

Zmień treść

Jestem zdecydowanie za działkami jeśli są zadbane a nie slamsami.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-07 10:50

Nie dość , że w Polsce nie żyje się łatwo z powodu g...nych zarobków i emerytur to jeszcze najlepiej tym biedniejszym zabrać.

waldis
8 lat
- 114 28
Twoja opinia

Zmień treść

Nie dość , że w Polsce nie żyje się łatwo z powodu g...nych zarobków i emerytur to jeszcze najlepiej tym biedniejszym zabrać.
Regulamin dodawania opinii