• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Pytanie do notariusza. Komu należy się zachowek?

9 lipca 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
Jeżeli cześć rodziny została pominięta w testamencie może ubiegać się o zachowek. Wypłaca go ten, komu przypadł majątek. Jeżeli cześć rodziny została pominięta w testamencie może ubiegać się o zachowek. Wypłaca go ten, komu przypadł majątek.

W rodzinie zdarza się, że rodzice zapisują majątek tylko jednemu ze swoich dzieci. Drugie może wtedy dochodzić wypłacenia zachowku. Trzeba jednak pamiętać, że jest na to pięć lat od chwili śmierci spadkodawcy.



Czy uważasz, że należy dochodzić prawa do zachowku?

Taki przypadek miał miejsce w rodzinie naszej czytelniczki z Gdańska.

- Moi dziadkowie, rodzice mamy, zapisali w testamencie swojej córce, siostrze mamy, dom. Niesprawiedliwie. W tej chwili dziadkowie już nie żyją. Czy w takiej sytuacji cokolwiek się należy? - pyta w imieniu swojej mamy pani Ania.
Odpowiada Joanna Mędraś, notariusz w Gdańsku.

Zagadnienia, które pojawiają się w pytaniu dotyczą możliwości wypłaty zachowku oraz doliczenia darowizny do spadku.

Podmiotami uprawnionymi do zachowku są zstępni (dzieci, wnuki), małżonek i rodzice spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Należy im się 1/2 wartości udziału spadkowego, który by im przypadł przy dziedziczeniu ustawowym (jeśli są trwale niezdolni do pracy lub małoletni - 2/3 wartości udziału spadkowego). W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, którzy dziedziczą w równych częściach (przy czym małżonek nie mniej niż 1/4 całości spadku).

W przedstawionej sytuacji przysługuje pani roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia. Przysługuje pani zachowek zarówno po ojcu, jak i po matce. Czy będzie pani miała prawo do zachowku w pełnej wysokości zależy od tego, czy nie otrzymała pani należnego jej zachowku bądź w postaci uczynionej przez rodziców darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu. W takim przypadku będzie pani przysługiwało roszczenie o uzupełnienie zachowku.

Zachowek to określona kwota pieniężna. A zatem żeby ustalić w jakiej wysokości możemy się go domagać powinniśmy po pierwsze: określić udział, w jakim bylibyśmy powołani do dziedziczenia z ustawy, po drugie: ustalić wartość spadku.

Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny i zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę (art. 993 kc).
Nie dolicza się do spadku drobnych darowizn ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od otwarcia spadku) darowizn na rzecz osób, niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku (art. 994 par. 1 kc).

Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalenia zachowku (art. 995 par. 1 kc).

Występując z roszczeniem o zachowek należy w pierwszej kolejności wezwać (najlepiej pisemnie, listem poleconym, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru) zobowiązanego do zapłaty zachowku, wskazując jego wysokość i termin do zapłaty. W przypadku braku zapłaty w zakreślonym w wezwaniu terminie należy we właściwym sądzie złożyć pozew o zachowek. Sądem, do którego składany jest pozew jest sąd rejonowy właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy (wydział cywilny), a w przypadku gdy żądany zachowek przekracza kwotę 75 tys. złotych - sąd okręgowy. Ponieważ zarówno właściwość sądu, jak i wysokość opłaty sądowej (5 proc. żądanego zachowku) uzależnione są od wielkości żądanego zachowku, warto pamiętać o jak najdokładniejszym ustaleniu wartości spadku.

Roszczenie o zachowek przedawnia się. Zgodnie z art. 1007 par. 2 kc roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku, tj. śmierci spadkodawcy. Po upływie tego terminu zobowiązanie do wypłaty zachowku staje się tzw. zobowiązaniem naturalnym, co oznacza, że zobowiązany może uchylić się od jego zaspokojenia.
Pytanie do notariusza Pytanie do notariusza

Zamierzasz kupić lub sprzedać nieruchomość, wydzielić jej część, dokonać darowizny lub spisać testament, ale masz wątpliwości co do związanych z tym formalności? Prześlij swoje pytania mailem: notariusz@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą notariusze z Izby Notarialnej w Gdańsku. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Dom portalu Trojmiasto.pl.

Miejsca

Opinie (73)

  • (1)

    Joanna Mędraś. Bardo ładna kobieta.

    • 0 1

    • ?

      • 0 0

  • (5)

    taka ustawowa "troska" o ludzi to specyfika krajów bezprawia
    w krajach anglosaskich np, testament czyli wola zmarłego są święte, tylko w takich bolandiach państwo w osobie jaśnie oświeconych urzędników wie lepiej niż właściciel majątku

    swoją drogą cytowanie kogoś że coś tam jest niesprawiedliwe jest żałosne, pewnie, jak kasiora na horyzoncie to głównym argumentem będzie "niesprawiedliwość" - jesteś dorosły to pracuj na siebie, a jak chcesz spadku to żyj ze spadkodawcami tak by o tobie dobrze myśleli

    pora zmienić to głupie prawo

    • 77 7

    • na szczescie nie jestesmy krajem anglosaskim

      nasza cywilizacja sie rozni na plus, u nas rodzina jest wazniejsza niz sukces jednostki

      • 0 2

    • " tylko w takich bolandiach "

      uwielbiam te wypowiedzi "ekspertów" z forum :))
      a wiesz, że np w Niemczech to nawet nie można dziecka wydziedziczyć? czy to również kraj bezprawia?

      • 1 0

    • no nie wiem.... (2)

      Moim zdaniem spadek i tak zostaje, bo trudno wziąć dom do grobu, bo grób trochę za mały. I tu rodzi się problem, bo niby wola zmarłego i może dać komu chce, ale bywają bardzo często przypadki, że ten starszy, często chory człowiek jest manipulowany i zastraszany. Stąd właśnie instytucja zachowku!

      • 7 10

      • Zachowek powinien byc tylko od pozostawionego spadku. (1)

        Jesli przed smiercia dokonam darowizny to ta czesc majatku nie powinna juz byc brana pod uwage przy wyliczaniu ewentualnego zachowku. Zyje, wladam swoim majatkiem i po mojej smiwrci wara wyciagac lapy do obdarowanych przezemnie osob.

        • 12 2

        • a tuż przed śmiercią nieświadomego dziadka do notariusza wezmą i stan spadku to same długi...

          w sprawach spadkowych to codzienność...

          • 0 0

  • Zachowek to sprawa sporna (2)

    Bo nierzadko osoby w podeszłym wieku są nakłaniane przez kogoś do spisania testamentu na swoją korzyść i wtedy prawowitym spadkobiercom pozostaje tylko zachowek.
    Ale z drugiej strony jak jest rodzeństwo gdzie jedna strona się w ogóle nie interesuje to nie powinna się domagać zachowku, no ale cóż pieniądze ponad wartości rodzinne.

    • 60 5

    • mam taki przypadke w rodzinie

      kuzyn skutecznie manipulowal dziadkami, cala emerytura prawie szla na jego utrzymanie "bo nie ma w tych czasach pracy". Ma 40 lat, babcia sama zostala 85 letnia a wciaz go utrzymuje, obiadki gotuje i nie chce zlego slowa slyszec o najukochanszym wnuczku, ktory w nawiasie, wlasnie odsiaduje kolejny wyrok. W takim wypakdu jestem jak najbardziej za, zeby zlodziej nie dostal po niej mieszkania, ktore zaraz by sprzedal

      • 1 0

    • Jak jest kasa/dom do podziału to nikt nie pamięta kto babci zmieniał pampersy-należy mi sie i już. Tak postępują sępy.

      • 36 0

  • Komu należ się zachowek

    Przecież to oczywiste, że ojcu dyrektorowi.

    • 1 3

  • (2)

    Wszystko ładnie pięknie.Ale niestety częste są przypadki że zmarły zostawia....długi.I wtedy nie jest już tak różowo i często wtedy rodzina skłócona.Znane z autopsji.

    • 46 1

    • Można się całkowicie zrzec majątku lub przyjąć go z klauzulą dobrodziejstwa inwentarza.

      W tym drugim przypadku, dziedziczy się długi tylko do wysokości spadku jaki się wzięło.

      • 2 0

    • długów można się zrzec w sądzie lub u notariusza, z tym że zrzeka się prawo do spadku, w tym majątku

      • 9 0

  • zachowek (3)

    Uwazam,ze testament powinien byc wiazacy.Jesli zapisuje cokolwiek danej osobie to moje prawo i powinno byc respektowane.Nie jestesmy bogaci Maz wszystko co mial zostawil 21 lat temu swojej bylej zonie i dzieciom.,pomimo,ze to ona odeszla z jego "przyjacielem",wtedy uwazal ,ze to bedzie dla dzieci.Placil wysokie alimenty,bo wtedy niezle zarabial.Po kilku latach samotnosci zalozyl druga rodzine,byla zona dopiero zaczela nas gnebic.co rok skladala pozew o podwyzke alimentow.Dwa lata temu dzieci meza skonczyly studia,ustaly alimenty i zerwaly z mezem wszelkie kontakty.Przykre to ale w ciagu tych lat przychodzily tylko gdy czegos bylo im potrzeba.Mamy tylko meza kawalerskie mieszkanie 43 metry i znajac pazernosc jego dzieci,napewno zwroca sie o zachowek.maz testamentem przepisal mieszkanie na mnie ,mamy dorastajacego syna i tez chcemy mu pomoc.Tak jak jemu rodzenstwu -zaczal studia.

    • 15 3

    • Sia niech maz odwola testament. (2)

      Tylko umowa dozywocia chroni to mieszkanie przed domaganiem sie zachowku od pseudo dzieci. Koszt takiej umowy wraz z podatkiem zamyka sie w kilku tysiacach, podczas gdy przy ubieganiu sie o zachowek moze wyniesc polowe tego co normalnie by dziedziczyly po smierci.
      Pani i tak juz wypenia i zapewne bedzie wypelniac to co umowa narzuca na dozywotnika (pomoc osobista i wsparcie finansowe). Tylko taka forma przekazania nieruchomosci chroni przed domaganiem sie zachowku od jej wartosci.

      • 2 1

      • nic nie chroni, tak samo wchodzi w skład masy spadkowiej więc nie opowiadaj głupot...

        chyba że "się wyrobisz" ponad 10 letni termin przed śmiercią...

        • 0 0

      • Dożywocie + darowizna mieszkania na rzecz syna i faktycznie nie będzie już czego dziedziczyć ;)

        • 1 1

  • notariusze to osoby zaufania publicznego. Jest niepojęte że nie widzą gdy starego (1)

    gdy starego człowieka przyprowadza cwaniak to nigdy nie widzą że stary czlowiek nie wie co robi .....

    demencja starcza, choroba altzheimera, zastraszanie latami starego członka rodziny, to czynniki powszechne zapisywania spadków cwaniakom

    • 15 0

    • a po co mają widzieć? kasa musi się zgadzać

      co z tego że przychodzi ci ledwo żywy dziadek co nawet nie potrafi logicznie na pytanie odpowiedzieć?

      odbębnisz regułkę, odbębnisz treść aktu, spytasz się czy wszyscy zrozumieli i pokiwasz głową - dziadek w odruchu też pokiwa jak wszyscy kiwają i tyle!

      możesz wystawiać paragonik :)

      • 4 1

  • Najczesciej po kase wyciagaja lape dzieci z pierwszych zwiazkow. (6)

    Czesto maja wiecej finansowego wsparcia w postaci alimentow niz te zyjace z ojcem. Po 18 urodzinach ciqgna kase, czesto nawet wiecej bo potrzeby wieksze majac rodzica w d$@%%
    Gdy ojciec chory to nie one przy nim chodza, czesto nawet na pogrzeb nie przybywaja - tlumaczac brakiem kontaktu. Kontakt natomiast pojawia sie gdy chodzi o kase. Zmienic to staroswieckie prawo, pomoze ewentualnie odbudowac wiezi - trzeba bedzie dbac by rodzic cos nam zostawil.
    Ja nie mam kontaktu stalego z rodzicami i jesli pozostawia majatek rodzenstwu uszanuje ich wole. Ich kasa ich decyzja, mam dwie rece i dorabiam sie sama.

    • 83 17

    • bzdura (5)

      A co w związku z porzuceniem i brakiem ojca ??? Dobrze ! ma płacić skoro bezmyślnie produkuje dzieci porzucając je na pastwę losu !!

      • 12 20

      • (4)

        Dorosłemu nic się nie należy - alimenty na dzieci i owszem.

        • 24 2

        • (3)

          Należy się dopóki się uczy - do CHYBA 26 lat...

          • 6 7

          • kodeks rodzinny jest chory,od powstania...wrrr (2)

            jaka gorna granica placenia? ,za posrednictwem komornika,przy okazji nabijajac kase komornikowi!Wrrr,ano granice wyznacza sad rodzinny i jak zechce to nawet praw rodzicieskich pozbawi ,a 'dziecko' ciagnie kase na maxa,bo tak stanowi chore prawo w III RP!WRRR'synus',nawet nie wiadomo czy moj,bo ani matka,ani on nie zgodzili sie na testy DNA,a ponoc tylko pol roku mozna wnioskowac do prokuratora,a pozniej pozamiatane i plac czlowieku na synusia co to nawet kartki na swieta nie napisze,nie zadzwoni,etc.etc.,bo po co ,skoro kasa leci...wrrr :(
            Tyle ze pajaca wydziedziczylem,ale to pewnie tez obejdzie.Zatem wydaje kase na maxa i nic nie zamierzam zostawic pajacowi!

            • 10 4

            • Wydziedziczenie nic nie da. (1)

              Stary moher pozostaje skladac do skutku pozwy/apelacje. Wydziedziczenie takiego darmozjada nic nie da. Jesli splodzi jakiegos dzieciaka i ten nie zdazy osiagnac 18 r.z. to pseudo wnuk zgarnie w formie zachowku az2/3 tego co dziedziczylby nirob po tobie. Jesli masz nieruchomosci to pozbac sie ich w formie umowy dozywocia. Wszystko co kupujesz staraj sie robic na nazwisko innych osob w rodzinie /konkubiny. Jesli sie ozenisz -intercyza i jak wyzej.
              Malo moralne i zachecajace do normalnosci to nasze prawo...

              • 12 3

              • co to za bzdury???

                musiałbyś wszystkiego się pozbyć na min. 10 lat przed śmiercią, a i ten termin da się wydłużyć...

                przepiszesz na kogoś, a ten ktoś cię w balon zrobi i jesteś w czarnej du***

                innych osób w rodzinie? kogo? rodziców swoich może?

                • 1 0

  • idea zachówka jest wg mnie niesprawiedliwa, a dodatkowo ten zapis skłania sądy do ich przyznania: (1)

    "... zarówno właściwość sądu, jak i wysokość opłaty sądowej (5 proc. żądanego zachowku) uzależnione są od wielkości żądanego zachowku..."

    opłata powinna być stała za czynność sądową, a nie uzależniona procentowo, bo to niestety może skłaniać sądy do wyroków na swoją korzyść, czyli niezgodnych z wolą zmarłego

    • 52 8

    • aha, czyli jak idę po 10 mln to mam mieć taką samą opłatę jak po 500 zł?

      trochę to nielogiczne...

      • 2 0

  • Jak sie ustala wartosc domu tak aby mozna bylo wyliczyc zachowek?

    Czy ktorys z milych czytelnikow moglby mi pomoc w znalezieniu odpowiedzi, dziekuje z gory.

    (Czy wartosc nieruchomosci nalicza Urzad Skarbowy/Sad?, a jezeli tak, to czy moge sie dowiedziec na ile wyceniona dom do podzialu ze wzgledu na zachowek?)

    • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Dzień Otwarty Proneko

konsultacje, dni otwarte

Dzień otwarty osiedla Novum Rumia

dni otwarte
Mieszkania Domy
Cena
Gdańsk Jelitkowo
35450 zł/m2
Sopot Dolny Sopot
23600 zł/m2
Gdynia Orłowo
23000 zł/m2
Gdańsk Sobieszewo
22150 zł/m2
Gdańsk Młode Miasto
21750 zł/m2
Sopot Dolny Sopot
28850 zł/m2
Gdynia Kamienna Góra
21250 zł/m2
Sopot Kamienny Potok
16550 zł/m2
Sopot Górny Sopot
15550 zł/m2
Gdańsk Przymorze
15150 zł/m2
* na podstawie bazy ofert Trojmiasto.pl

Najczęściej czytane