• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Ergonomia, czyli wygoda

Gabriela Bujny, Rysunki: Krzysztof Filiński
23 maja 2008 (artykuł sprzed 16 lat) 
Urządzając mieszkanie, warto znać podstawowe zasady aranżowania poszczególnych pomieszczeń. Ich znajomość sprawi, że stworzone przez nas wnętrza będą nie tylko efektowne, ale równocześnie wygodne i bezpieczne.

Mieszkanie powinno być urządzone zgodnie z zasadami ergonomii. Co właściwie oznacza to słowo? Najprościej - chodzi o takie rozmieszczenie sprzętów w pomieszczeniu, żeby można było wygodnie z niego korzystać. Wygodne mieszkanie to również takie, którego wyposażenie spełnia wszystkie nasze potrzeby, którego kolorystyka nas nie męczy, a stworzony nastrój odpowiada naszemu charakterowi, potrzebom i gustom.

Przedpokój

W wielu mieszkaniach w blokach przedpokój to długi nieustawny korytarz, w którym powierzchnię ścian wypełniają drzwi. Taki przedpokój może służyć jedynie do komunikacji, a przecież powinien pełnić również funkcję domowej szatni i magazynu (przechowywanie garderoby, butów, walizek). Dlatego warto wygospodarować w nim wnękę na szafę, nawet kosztem jednego z sąsiednich pomieszczeń.
Przedpokój jest ciemnym i niewielkim pomieszczeniem. Z tego powodu powierzchnie ścian, wieszak i inne meble powinny być jasne. Przestrzeń doskonale powiększają duże tafle luster. Podłoga - nieco ciemniejsza niż ściany - powinna być łatwa do utrzymania w czystości. Warto zainstalować też dużo punktów świetlnych o regulowanym natężeniu.

Kuchnia

Kuchnia jest miejscem pracy, a jej urządzenie powinno tej pracy sprzyjać i ją ułatwiać. Dreptanie po kuchni to często wielokilometrowy męczący spacer. Dlatego tak bardzo ważne jest funkcjonalne urządzenie wnętrza - zachowanie właściwej kolejności sprzętów i odpowiedniego ustawienia mebli - czyli zbudowanie kuchni zgodnie z zasadami ergonomii.
Wygoda w kuchni to także przemyślane wnętrza szafek, odpowiednia liczba szuflad, miejsce na garnki, stolnicę i prodiż. To również dobre materiały, przyzwoite wykończenie i przemyślane drobiazgi. To blat i zlew, który łatwo wyczyścić, to właściwe oświetlenie, przy którym nie męczy się wzrok, to w końcu wieszaki na podręczne przyrządy, półki na rzeczy, po które stale się sięga, i gniazdka elektryczne, do których łatwo podłączyć urządzenia, np. mikser lub ekspres do kawy.

Kolejność sprzętów

Kuchenne sprzęty powinny być ustawione zgodnie z kolejnością czynności wykonywanych podczas przygotowywania posiłków. Pod tym względem pomieszczenie to przypomina małą fabrykę z określoną linią technologiczną. W jej skład wchodzą:

lodówka - najlepiej ustawić ją jak najbliżej drzwi, by zaraz po wejściu do pomieszczenia móc rozpakować zakupy;

blat pomocniczy długości od 40 do 60 cm. Można na nim kłaść zarówno produkty, które po przyniesieniu do domu dopiero włożymy do lodówki, jak i te, które z niej wyjmiemy, by przygotować posiłek;
zlewozmywak, który wraz z poprzedzającym go blatem służy do wstępnej obróbki produktów: mycia, obierania itp.;

główny blat roboczy długości od 60 do 120 cm. Im dłuższy, tym wygodniej się przy nim pracuje. Tutaj bowiem wykonujemy najwięcej czynności;

kuchenka (ewentualnie płyta grzejna i piekarnik), czyli miejsce gotowania, smażenia, pieczenia itp.;
blat końcowy długości około 40 cm - to w zupełności wystarczy do nakładania gotowych potraw na talerze, które stąd przenosimy na stół.

Oczywiście nie zawsze da się stworzyć idealną kuchnię - np. ze względu na plan wnętrza lub usytuowanie pionu wodno-kanalizacyjnego. Trzeba też brać pod uwagę nasze przyzwyczajenia. Zawsze należy jednak przestrzegać pewnych zasad: nie umieszczać zlewozmywaka tuż przy kuchence gazowej (podczas zmywania można zalać palniki), a kuchenki gazowej - zbyt blisko okna (wiatr może zdmuchnąć płomień).
Zarówno zlew, jak i kuchenka nie powinny dotykać bokiem ściany - najlepiej oddzielić je od niej choćby wąskim blatem. Wtedy ściana nie będzie się nagrzewać, nie będzie też na nią pryskać woda ani tłuszcz. Jeśli to możliwe, zlewozmywak umieśćmy jak najbliżej okna, bo podczas zmywania potrzebne jest dobre oświetlenie.

Kuchenne sprzęty powinny tworzyć ciąg roboczy, w którym urządzenia ustawione w odpowiedniej kolejności są rozdzielone blatami.

Sposób zabudowy

To, jak rozmieścimy sprzęty, zależy od wielkości i proporcji wnętrza.

Kuchnia wąska, szerokości co najmniej 180 cm (60 + 120 cm, czyli standardowa głębokość blatu plus wolne miejsce między szafkami a przeciwległą ścianą). W takim pomieszczeniu sprawdzi się jeden ciąg bądź dwa sąsiadujące ciągi (zabudowa w kształcie litery L).
Kuchnia szerokości minimum 240 cm (60 + 60 + 120 cm). W takim wnętrzu można się zdecydować zarówno na jeden, dwa lub trzy ciągi. Jeśli w pomieszczeniu chcemy ustawić stół, najlepszy będzie jeden ciąg lub dwa w kształcie litery L.
Kuchnia bardzo duża lub otwarta (połączona z sąsiednim pomieszczeniem) - oprócz wymienionych wyżej wariantów możliwa jest również zabudowa z wyspą. Tworzące ją szafki mogą stać na środku wnętrza albo stanowić umowną granicę między połączonymi pomieszczeniami.

Szafki

Standardowe szafki stojące mają szerokość 30, 40, 45, 60, 80 lub 90 cm. Ta różnorodność pozwala niemal dowolnie zaplanować ciąg roboczy. Szafki mogą mieć półki, szuflady, różnego rodzaju wysuwane kosze, schowki na pokrywki. Warto je tak rozplanować, by można było w nich przechowywać akcesoria potrzebne do czynności wykonywanych w danym miejscu linii technologicznej.
Aby wygodnie się pracowało w pozycji stojącej, blat powinien się znajdować na wysokości 85-90 cm (dla osoby o wzroście około 165 cm; każde 5 cm wzrostu więcej lub mniej zwiększa albo zmniejsza wysokość blatu o 1 cm). Wkręcane nóżki umożliwiają regulowanie wysokości szafek; można też przyciąć cokoły bądź wymienić je na wyższe.
Szafki wiszące mają takie szerokości jak stojące, ale są od nich płytsze - to konieczne, by podczas pracy nie uderzać w nie głową. Warto je dobrać tak, by ich szerokość pokrywała się z szerokością szafek stojących. W ten sposób unikniemy chaosu w zabudowie, łatwiej też będzie otwierać drzwiczki i wyjmować potrzebne przedmioty.
Optymalna wysokość zawieszenia szafek to około 50 cm nad blatem roboczym. Oczywiście można je umieścić nieco wyżej lub niżej - zależy to od wzrostu osoby pracującej w kuchni.

Jadalnia

Stół bywa przez wielu traktowany jako najważniejszy mebel w całym mieszkaniu. W większości mieszkań nie ma tradycyjnej jadalni ani pokoju zwanego stołowym - wtedy duży stół możemy ustawić w pokoju dziennym albo urządzić kąt jadalny w kuchni. Dobrym rozwiązaniem jest połączenie kuchni z dużym pokojem. Dzięki wyburzeniu ścianki działowej uzyskujemy miejsce, w którym bez trudu można ustawić wygodny stół. Rozmiar stołu zależy od liczby osób, które będą przy nim siadać, i od wielkości pomieszczenia.

Wielkość stołu

Najwygodniejszy jest stół szerokości 100 cm - zmieszczą się na nim nakrycia osób siedzących po obu jego stronach, a na środku pozostanie miejsce na naczynia z potrawami.
Jedna osoba siedząca przy stole potrzebuje co najmniej 60 cm wzdłuż blatu i 40 cm w głąb (czyli powierzchnię 60 x 40 cm).
Odstęp między stołem a ścianą powinien być na tyle duży, by można było swobodnie odsuwać krzesło - minimum 80 cm.
Odległość tę powinno się zwiększyć do 110 cm - jeżeli jest potrzebne przejście, np. dla osoby roznoszącej dania, do 130 cm - jeśli za stołem stoją szafki, a do 150 cm - jeśli jest tam kuchenka z piekarnikiem.

Łazienka

Remontując łazienkę zazwyczaj myślimy wyłącznie o położeniu nowych płytek ceramicznych i ewentualnie, zależnie od możliwości finansowych, o zamontowaniu nowych sprzętów.
Wszystko to zmieni wygląd wnętrza, ale nie wpłynie na jego funkcjonalność.
Nie każdy może mieć w domu salon kąpielowy, czyli dużą łazienkę z oknem. W łazienkach w blokowych mieszkaniach czasami sztuką jest zmieścić pralkę. Jednak nawet te najmniejsze wnętrza bardzo często można "przemeblować" i zmodernizować - sprawić, że staną się wygodniejsze, bardziej komfortowe. Niekiedy wystarczy zmienić ustawienie sprzętów albo wymienić któryś na mniejszy, a równie wygodny. Może warto przesunąć o kilka centymetrów umywalkę. Może lepiej dużą umywalkę wymienić na mniejszą, np. narożną wpuszczoną w blat praktycznej szafki. Może inaczej ustawić wannę lub zastąpić ją kabiną prysznicową. Dzięki takim zmianom często powstaje miejsce na pralkę, szafkę lub kosz na brudną bieliznę. Zmiany takie są dziś znacznie łatwiejsze, gdyż producenci oferują wiele urządzeń przystosowanych specjalnie do małych łazienek.
Nie zapominajmy też o drobiazgach - zawieszona na ścianie półka, szafka przykryta blatem z wpuszczoną umywalką, czy duża tafla lustra - wszystko to sprawi, że łazienka będzie i funkcjonalna, i estetyczna.
Ergonomia w łazience to nie tylko wygoda, ale także bezpieczeństwo. Warto więc zwrócić uwagę na właściwe rozmieszczenie sprzętów. Na szkicach pokazujemy, jakie wymiary powinna mieć przestrzeń przy podstawowych urządzeniach łazienkowych.

Wolne miejsce przy sprzętach

Wanna. Na swobodne wchodzenie i wychodzenie, rozbieranie się i ubieranie oraz wycieranie się po kąpieli potrzebne jest miejsce szerokości 70 cm i długości 100 cm.
Kabina prysznicowa. Wolne miejsce przy niej powinno mieć co najmniej 70 cm szerokości (wzdłuż kabiny) i 90 cm długości.
Umywalka. Jeśli służy wyłącznie do mycia rąk (np. w w.c.) wystarczy przed nią pole o wymiarach 50 x 50 cm, a jeśli również myjemy w niej górne części ciała - szerokości 65 cm i długości 110 cm. Więcej miejsca należy przewidzieć także wtedy, gdy nasze dziecko nie jest jeszcze samodzielne i trzeba mu pomagać przy myciu.
Sedes. Pole powinno mieć wymiary około 80 x 85 cm. Taka przestrzeń zapewnia wygodne korzystanie z urządzenia oraz jego czyszczenie.
Pralka ładowana od przodu. Najlepiej, gdy wolna przestrzeń przed nią ma wymiary 90 x 100 cm. Musi się tu zmieścić zarówno osoba kucająca przy pralce, jak i pojemnik na wkładane bądź wyjmowane pranie, np. miska. Jeśli nie mamy wystarczająco dużo miejsca, lepiej wybrać pralkę ładowaną od góry - obecnie producenci oferują duży wybór tego typu modeli.

Rozmieszczenie sprzętów

Wiadomo, że określone wyżej pola, np. przy sedesie i umywalce, będą się częściowo pokrywać. Urządzenia te nie powinny jednak być umiejscowione zbyt blisko siebie, żeby umywalka nie utrudniała korzystania z sedesu.
Ważne jest również umieszczenie poszczególnych sprzętów na odpowiedniej wysokości. Wynosi ona: dla sedesu - 40 cm, wanny - 58 cm, a dla umywalki - 75-80 cm. Baterię ścienną nad wanną instalujemy na wysokości 75 cm, a górny prysznic - na 180 cm. Lustro nad umywalką wieszamy tak, by górna krawędź znalazła się 180 cm nad podłogą. Podane wymiary trzeba traktować jako orientacyjne - należy je dostosowywać do wzrostu korzystających z nich osób.
Nawet drobiazgi mogą utrudnić życie, dlatego trzeba pomyśleć również o nich. I tak np. uchwyt na papier toaletowy mocujemy na ścianie z boku sedesu (nie z tyłu!), a wieszaki na ręczniki i szlafroki kąpielowe - tak, by po kąpieli były łatwo dostępne. Przy umywalce jest potrzebny blat albo półeczka na mydło, szczoteczki do zębów itp.

Pokój dzienny

Tu wypoczywamy, oglądamy telewizję, przyjmujemy gości. Często w pokoju jest urządzona jadalnia, a niekiedy także kąt sypialny lub kąt do pracy. W małych mieszkaniach pokój dzienny staje się prawdziwym pokojem wielofunkcyjnym.
Najważniejszy jest jednak kąt wypoczynkowy wyposażony najczęściej w kanapę, fotele i niski stolik. Meble te zajmują w pokoju dziennym najwięcej miejsca. Ustawmy je więc tak, aby nie trzeba było przeciskać się między nimi. Czasem lepiej zrezygnować z jednego fotela, niż wypoczywać w pokoju, w którym jest zbyt ciasno. Odpowiedni nastrój wnętrza osiągniemy, starannie dobierając kolory, materiały i światło. Jednolity wystrój pokoju (obicia, dywany, tapeta i zasłony - np. w różnych odcieniach tego samego koloru) da poczucie spokoju i odprężenia.

Sypialnia

Choć sypialnia często jest jednocześnie gabinetem, biblioteką i garderobą, najważniejszym meblem jest w niej łóżko. Wraca moda na sypialnie z prawdziwego zdarzenia, z dużym łożem ustawionym tak, aby był do niego dostęp z trzech stron. Takie ustawienie mebla jest możliwe tylko w dużych wnętrzach.
W mniejszych oraz w wąskich i długich sypialniach łóżko można ustawić przy bocznej ścianie, w poprzek wnętrza, albo pod oknem. Można też położyć materac na podeście zbudowanym na całą szerokość pomieszczenia.
W sypialni jest również potrzebna szafka nocna. Często w sypialni znajduje się również szafa ubraniowa, komoda i toaletka. Potrzebny jest osobny pojemnik na pościel, jeśli nie ma gdzie jej chować na dzień.
Warto zadbać o odpowiednią oprawę miejsca do spania - nadać wnętrzu spokojną kolorystykę i zaplanować odpowiednie oświetlenie.

Aby sypialnia była wygodna, powinniśmy zachować odpowiednie odległości między sprzętami.

Łóżko dla jednej osoby powinno mieć wymiary co najmniej 90 x 200 cm, a dla dwóch osób - 140 x 200 cm. Dobrze, gdy do łóżka dwuosobowego jest dostęp z obydwu stron. Dzięki temu korzystające z niego osoby nie przeszkadzają sobie podczas kładzenia się i wstawania. Optymalna wysokość mebla to 40-45 cm.
Minimalna odległość między dwoma łóżkami to 85 cm. Tyle samo miejsca trzeba zostawić między łóżkiem a ścianą bądź np. szafą i komodą - umożliwia to swobodne przechodzenie.
Żeby wygodnie zasłać łóżko, potrzebne jest przy nim wolne miejsce szerokości 100 cm, by posprzątać pod nim - 120 cm (wtedy łatwo manewrować np. odkurzaczem). A jeśli przechowujemy pościel w pojemniku wysuwanym spod łóżka - aż 140 cm.
Górna krawędź zagłówka (drewnianej płyty, maty itp.) powinna się znajdować na wysokości około 50 cm nad łóżkiem. Tyle w zupełności wystarczy, by ochronić ścianę przed zabrudzeniem.

Pokój dziecka

Umeblowanie pokoju powinno być bezpieczne i dostosowane do wieku (wzrostu) dziecka. Inne wyposażenie potrzebne jest przedszkolakowi, inne uczniowi podstawówki, a jeszcze inne - nastolatkowi.
Maluch potrzebuje dużo wolnej przestrzeni, dlatego starajmy się nie zagracać pokoju, zwłaszcza jeśli jest niewielki. W pokoju ucznia niezbędne jest biurko - razem z krzesłem powinno być dostosowane do wzrostu dziecka. Nastolatek zazwyczaj sam urządza swoje królestwo; pozwólmy mu zrealizować nawet najbardziej dziwaczne pomysły (o ile nie utrudnią życia innym domownikom).
Kiedy małe dziecko zaczyna się poruszać o własnych siłach, w całym mieszkaniu muszą nastąpić zmiany. Część przedmiotów trzeba schować, a szafki pozamykać na klucz. Stale trzeba przewidywać zachowania dziecka na kolejnych etapach rozwoju i zabezpieczać różne elementy wnętrza. Najwięcej uwagi poświęćmy pokojowi dziecka - w nim przebywa najczęściej. W sklepach znajdziemy wiele zabezpieczeń - warto je zastosować, bo choć każde dziecko musi nabić sobie guza, zabezpieczenia ustrzegą je przed groźniejszymi wypadkami.
Tak MieszkamGabriela Bujny, Rysunki: Krzysztof Filiński

Opinie

Wydarzenia

Dzień Otwarty Proneko

konsultacje, dni otwarte

Dzień otwarty osiedla Novum Rumia

dni otwarte
Mieszkania Domy
Cena
Gdańsk Jelitkowo
35450 zł/m2
Sopot Dolny Sopot
23600 zł/m2
Gdynia Orłowo
23000 zł/m2
Gdańsk Sobieszewo
22150 zł/m2
Gdańsk Młode Miasto
21750 zł/m2
Sopot Dolny Sopot
28850 zł/m2
Gdynia Kamienna Góra
21250 zł/m2
Sopot Kamienny Potok
16550 zł/m2
Sopot Górny Sopot
15550 zł/m2
Gdańsk Przymorze
15150 zł/m2
* na podstawie bazy ofert Trojmiasto.pl

Najczęściej czytane