Jeśli planujesz za własne pieniądze kupić mieszkanie w prezencie albo nabyć działkę pod budowę domu tak, by zrobić żonie czy mężowi niespodziankę, to stanie się ona własnością obojga dopiero w momencie, kiedy zakup zostanie potwierdzony przez małżonka, który nic nie wiedział o tym zakupie.
wspaniała niespodzianka
13%
chciałbym, kiedyś otrzymać taki "prezent"
13%
nie wiem, to pewnie zależy od sytuacji
17%
nie, w małżeństwie takie rzeczy należy konsultować
36%
nie, byłbym wściekły gdyby moja druga połowa zrobiła coś takiego
21%
- Jestem w związku małżeńskim, w którym obowiązuje wspólnota majątkowa, ale planuję samodzielnie nabyć nieruchomość, za pieniądze które pochodzą z mojego majątku osobistego. Moja żona nic o tym nie wie, chociaż planuję, że nieruchomość będzie częścią majątku wspólnego - napisał tajemniczo nasz czytelnik, mieszkaniec Trójmiasta. Czytelnik chciałby wiedzieć,
jak przeprowadzić i udokumentować taką transakcję oraz jakie zapisy powinny znaleźć się w akcie notarialnym.
Odpowiada Beata Czerepak-Borowik, notariusz w Gdańsku. Wola małżonków nie rozstrzyga kwestii, czy kupowana nieruchomość wchodzi w skład majątku objętego wspólnością majątkową, czy też stanowi majątek osobisty jednego z małżonków. O powyższym decydują obowiązujące przepisy prawa rodzinnego.
Zasadą jest, że w małżeństwie, w którym obowiązuje wspólność majątkowa,
wszystko to, co zostaje zakupione w czasie trwania związku małżeńskiego stanowi majątek wspólny. Oznacza to, że jeżeli zakup
nieruchomości ma nastąpić do majątku osobistego, czyli odwrotnie do istniejącej reguły, to musi to wynikać nie tylko z oświadczenia, ale przede wszystkim
musi zostać wykazane, że źródło pochodzenia środków finansowych na taki zakup ma oparcie w majątku osobistym, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Co należy do majątku osobistego każdego z małżonków szczegółowo zostało określone w art.33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Stosownie do powyższego artykułu do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
A zatem jeżeli źródło pochodzenia środków pieniężnych, które chce pan przeznaczyć na zakup nieruchomości mieści się w katalogu określonym w powyższym przepisie, czyli przykładowo pieniądze nabyte zostały przez pana przed powstaniem wspólności ustawowej, czy też w drodze dziedziczenia lub darowizny albo pochodzą ze zbycia innej nieruchomości, która stanowiła pana majątek osobisty, to ewidentnie stanowią one pana majątek osobisty i eliminują obowiązek nabycia nieruchomości do majątku wspólnego. Sam sposób natomiast udowodnienia, że określone środki pieniężne, za które ma być nabyta nieruchomość stanowią majątek osobisty, będzie już indywidualnie uzależniony od konkretnego przypadku.
Tym samym, jeżeli przykładowo pieniądze na zakup nieruchomości pochodzą z darowizny uczynionej wyłącznie na pana rzecz, to należałoby okazać stosowną umowę darowizny, natomiast jeżeli pieniądze na zakup nieruchomości uzyskał pan ze sprzedaży innej nieruchomości, która stanowiła pana majątek osobisty, to należałoby okazać akt notarialny - umowę sprzedaży. Dlatego też przed zakupem nieruchomości najlepiej jest skontaktować się z notariuszem, u którego sporządzany będzie akt notarialny, a który udzieli panu szczegółowych informacji na temat dokonywanej transakcji i wymaganych dokumentów.
Natomiast odnosząc się do drugiej części przedstawionego przez pana pytania, należy wskazać, iż czynność prawna polegająca na odpłatnym nabyciu nieruchomości, która ma wejść w skład majątku objętego wspólnością majątkową, stosownie do art.37§1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
wymaga zgody drugiego małżonka. Z reguły taka zgoda wyrażana jest już przy zawieraniu aktu notarialnego zakupu nieruchomości. Jednakże jeżeli jeden z małżonków sam zawiera umowę odpłatnego nabycia nieruchomości do majątku wspólnego bez obowiązkowej zgody drugiego małżonka, to ważność tej umowy - odpowiednio do art.37§2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego -
uzależniona jest od potwierdzenia jej przez drugiego małżonka. A zatem dopiero
gdy nieobecny małżonek potwierdzi taką umowę zakupu nieruchomości, to umowa taka staje się ważna i to od momentu jej zawarcia. Warto również dodać, iż ustawodawca, aby zapobiegać stanom niepewności co do zawartej umowy, w art. 37§3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, drugiej stronie umowy przyznał możliwość wyznaczenia małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedniego terminu do potwierdzenia umowy, która po jego bezskutecznym upływie przestaje wiązać strony.
Pytanie do notariusza
Zamierzasz kupić lub sprzedać nieruchomość, wydzielić jej część, dokonać darowizny lub spisać testament, ale masz wątpliwości co do związanych z tym formalności? Prześlij swoje pytania mailem: notariusz@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą notariusze z Izby Notarialnej w Gdańsku. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Dom portalu Trojmiasto.pl.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy