Trudno precyzyjnie przewidzieć, jak w najbliższych latach w Polsce rozwijał się będzie rynek najmu. Najpewniejsza jest profesjonalizacja rynku oraz rosnąca popularność najmu czy to z przyczyn ekonomicznych - związanych z brakiem środków na zakup własnego mieszkania - czy ze względu na wybór wyższego standardu w lokalu wynajmowanym niż niższego we własnym. Opublikowany niedawno raport "Najem 2030" dostarcza wielu ciekawych wniosków.
- Po trzech dekadach monokultury własności w ciągu kilku lat niemal jednocześnie spadła dostępność kredytów hipotecznych, gwałtownie wzrosły ceny nieruchomości, a w kraju pojawiły się setki tysięcy imigrantów i uchodźców. Wśród kupców mieszkań zaczęli dominować inwestorzy indywidualni. Do Polski zawitali też komercyjni operatorzy najmu instytucjonalnego oraz wprowadzono rozwiązania dające samorządom dodatkowe narzędzia do powiększania zasobu mieszkań o dostępnym czynszu - argumentują potrzebę głębszej analizy przyszłości rynku autorzy raportu "Najem 2030. Kierunki rozwoju najmu mieszkań w Polsce." Przygotowało go
ThinkCo - firma doradcza specjalizująca się w rynku nieruchomości, która cyklicznie analizuje sytuację pod różnymi kątami.
Więcej wolnych mieszkań na wynajem, ceny spadają
Zmiany następują szybko, więc trudno je precyzyjnie przewidzieć
W przeprowadzonych ankiet i rozmów z rynkowymi ekspertami udało się wyciągnąć pewne generalne wnioski i przewidywania dotyczące zmian na rynku najmu w perspektywie najbliższych lat, jednak ze względu na brak stabilności czynników politycznych i gospodarczych trudno to przewidzieć na pewno.
- Trudno mówić o tym jakie zmiany nastąpią do 2030 roku, ale prawda jest taka, że jesteśmy w stanie bardzo szybko dostosować się do zmian, które następują wokół nas. W tym zakresie jesteśmy zupełnie inni niż społeczeństwa "starego zachodu" - mówiła z dyskusji przeprowadzonej po publikacji raportu Katarzyna Kuniewicz od lat zajmująca się pogłębioną analizą rynku nieruchomości, obecnie w Otodom Analytics. - Możemy mówić o zmianach, które widzimy. Wśród 20-latków następuje powrót do zwyczajów, które przekazali im rodzice przekonani, że muszą posiadać mieszkanie. U tych rodziców wzięło się oczywiście z PRL-u oraz obserwacji własnych rodziców, których ze względu na wysokość emerytur nie stać na wynajem mieszkania. Długookresowy najem wpędziłby takie osoby w absolutną biedę. 50-latkowie widzą, że posiadanie własnego mieszkania pozwoli im samym, a może także ich dzieciom, na utrzymanie się na emeryturze. Dlatego uważam, że wzmacnia się trend do kupowania mieszkań i posiadania ich na własność. Jednocześnie uważam też, że tok myślenia "muszę kupić mieszkanie, żeby zostawić coś dzieciom" jest w odwrocie.
Jakość otoczenia będzie ważna przy wynajmie mieszkania
79 proc. ekspertów twierdzi, że w 2030 roku jakość otoczenia będzie ważniejszym czynnikiem przy wyborze mieszkania na wynajem. Wzrastać będzie popularność toku myślenia wg. którego
lepszy jest dobry najem niż przeciętna własność. Duży wzrost świadomości w tym zakresie przyniosło doświadczenie pandemii Covid-19 oraz rozpowszechnianie się teorii kompaktowych osiedli, np. miasta 15-minutowego.
Kierowanie się jakością otoczenia przy wyborze miejsca zamieszkania będzie coraz łatwiejsze z powodu rosnącego zasobu mieszkań na wynajem w dobrych lokalizacjach. Atrakcyjne sąsiedztwo, rozumiane też jako dostęp do zieleni i usług w pobliżu, jest jednym z najważniejszych kryteriów dla osób korzystających z najmu z wyboru. Z kolei dla osób zmuszonych do najmu z przyczyn finansowych może stanowić rodzaj rekompensaty.
Stosowanie kilkuletnich umów najmu będzie powszechne
55 proc. ekspertów twierdzi, że w 2030 roku powszechne będzie stosowanie kilkuletnich umów najmu.Coraz mniej osób będzie stać na zakup mieszkania, więc będą oni zmuszeni je wynajmować. To z kolei przełoży się na potrzebę większej stabilności i mniejsze poczucie "tymczasowości" wynajmu. Zwłaszcza pojawienie się wśród najemców większej liczby rodzin z dziećmi, motywować może do wiązania się dłuższymi umowami - zarówno w przypadku wynajmu od właścicieli indywidualnych, jak i podmiotów instytucjonalnych.
Podpisywanie kilkuletnich umów najmu stanie się atrakcyjne także dl właścicieli z uwagi na ograniczenie kosztów związanych z rotacją najemców - szczególnie w sytuacji uspokojenia rynku i mniej dynamicznych wzrostów cen.
Spadająca presja na posiadanie własnego mieszkania
64 proc. ekspertów twierdzi, że w 2030 roku znacząco spadnie społeczna presja na posiadanie własnego mieszkania.Wynikać będzie to z kilku czynników. Prognozowany wzrost cen nieruchomości i ograniczony dostęp do kredytów zmniejszą pulę potencjalnych nabywców mieszkań do osób najzamożniejszych. Prowadzić to będzie
do powiększenia się grupy najemców z ekonomicznego przymusu, którzy będą musieli się pogodzić ze swoją sytuacją mieszkaniową. Ułatwić ma to im wzrost zasobu i profesjonalizacja najmu w Polsce.
Dwa tysiące za pokój w prywatnym akademiku. Czy to dużo?
Szersza oferta i wyższa jakość nieruchomości na wynajem przyciągać ma też grupę najemców z wyboru. Na korzyść najmu działają też przesuwający się w górę wiek zakładania rodziny, co obecnie stanowi jedną z głównych motywacji do zakupu domu, oraz rosnąca świadomość kariery mieszkaniowej, czyli dopasowania miejsca zamieszkania do etapu życia.
Mieszkanie ze współlokatorami
51 proc. ekspertów twierdzi, że w 2030 roku najemcy w dużych miastach będą dzielili mieszkania ze współlokatorami dłużej niż obecnie.Tu najmocniejszym argumentem będzie
przymus ekonomiczny, który może zatrzymywać w wynajmowanych pokojach dłużej niż obecnie. szczególnie imigrantów z krajów Europy Wschodniej i globalnego Południa, poszukujących jak najtańszych opcji zakwaterowania.
Do tego dochodzą kwestie społeczne. Ludzie dłużej są singlami, żyją w niezobowiązujących związkach, później i rzadziej mają dzieci. W połączeniu z chęcią pozostania w centralnych lokalizacjach może zachęcać to wielu ludzi do dłuższego najmowania pokoi.
Raport Najem 2030 oparty jest na wynikach badania eksperckiego przeprowadzonego przez zespół ThinkCo w grupie 75 specjalistów reprezentujących rynek nieruchomości, środowisko akademickie i prawnicze, NGO-sy oraz samorządy. Dzięki temu udało się uzyskać szerokie
spektrum opinii osób związanych z mieszkalnictwem w Polsce. Badanie składało się z 23 tez nt. przyszłości rynku najmu. Poruszone wątki zostały wzbogacone o wywiady pogłębione oraz przekrojową analizę kondycji polskiego najmu. Z całym raportem można się zapoznać
na stronie ThinkCo.
oprac. Ewa Budnik
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy