Ukraina nie jest w Europejskim Obszarze Gospodarczym, dlatego obywatele tego kraju muszą w Polsce uzyskiwać pozwolenie na zakup mieszkania czy domu. Wyjątek stanowią mieszkania spółdzielcze, czyli tzw. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. To rozwiązanie najczęściej wybierają Ukraińcy kupujący mieszkania w Trójmieście. Wyjściem jest także zakup mieszkania od dewelopera na wczesnym etapie jego budowy - na załatwienie formalności jest wtedy wiele miesięcy.
Procedury związane z kupnem mieszkania dla obywateli krajów spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) są skomplikowane i czasochłonne. To jeden z powodów, dla których
Ukraińcy wolą wynajmować, niż kupować nieruchomości - niezależnie od tego czy mówimy o okresie przed wojną czy po jej wybuchu.
- W związku z wojną w Ukrainie jest oczywiście więcej zapytań o nieruchomości od osób przybyłych z tego kraju. Głównie jednak są to pytania o wynajem, a nie o zakup nieruchomości - potwierdza Ewa Jabłońska-Nabayaogo, właścicielka Naba House Nieruchomości. - Znikomy odsetek obcokrajowców zainteresowanych zakupem zdecydowanie wynika z utrudnionych procedur uzyskiwania zezwoleń na zakup nieruchomości czy też bardziej skomplikowanych niż w przypadku Polaków procedur bankowych. Jak bezpiecznie wynająć mieszkanie uchodźcy
Trójmiasto to strefa nadgraniczna - jest jeszcze trudniej
Członkowie spoza EOG (to są kraje UE oraz Islandia, Lichtenstein, Norwegia, Szwajcaria i Wielka Brytania), którzy chcą kupić w Polsce nieruchomość
muszą wystąpić do ministra spraw wewnętrznych i administracji o zezwolenie na nabycie nieruchomości (z państw EOG nie muszą). Zasady i tryb zakupu nieruchomości przez cudzoziemców wynikają z Ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Rozwinięcie przepisów ustawy znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 20 czerwca 2012 roku.
- Istnieją wyjątki od tej reguły opisane w ustawie jak np. zakup samodzielnego lokalu do zamieszkania (również w przypadku lokali użytkowych) czy też nabycie nieruchomości przez cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt stały lub ze statusem rezydenta UE, a także przez małżonka obywatela Polski. Ponadto osoby te nieruchomości mogą nabywać w drodze dziedziczenia, zakupu przez banki, uzyskania przez wierzyciela czy organizacje realizujące cele statutowe - informuje Wydział Prasowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA).Wynajem. Dałem się oszukać, ostrzegam innych
, a także w sytuacji gdy powierzchnia nieruchomości przekracza hektar. Ustawa dodatkowo zabezpiecza interes państwa umożliwiając odmowę wydania zezwolenia przez ministra, jeśli nabycie nieruchomości spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego oraz jeśli narusza polityki społeczne i zdrowotne.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu bez zezwolenia
- W wyniku wojny na Ukrainie nie nastąpiła zmiana zasad nabywania nieruchomości określonych w ustawie. Wszystkie wnioski zarówno sprzed 24 lutego 2022 roku, jak i po tym dniu rozpatrywane są w kolejności wpływu zgodnie z dotychczasowymi przepisami - informuje Wydział Prasowy MSWiA.Trójmiasto. Pomoc Ukrainie
Nie trzeba występować o zgodę i przechodzić trudnej procedury, która może trwać bardzo długo.
- Oczekiwanie na pozwolenie trwa wiele miesięcy lub dłużej, a to stwarza niepewność dla sprzedającego i kupującego. Sprzedający mówią: "jak się wam uda to wam sprzedamy, a jak nie to sprzedamy komuś innemu". Dlatego szukamy mieszkań, które spełniają kryteria spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a takich na rynku trójmiejskim jest jeszcze dużo - potwierdza Paweł Zaleski, właściciel Zaleski Nieruchomości. Kupują Niemcy, Skandynawowie, Ukraińcy
Jak przyznają trójmiejscy pośrednicy obecnie dominującą grupą obcokrajowców zainteresowanych zakupem nieruchomości w Trójmieście są Niemcy, a także obywatele ze Skandynawii. Coraz więcej zapytań jest też nie tylko od Ukraińców, ale również od Białorusinów. Było to zauważalne już przed wybuchem wojny, a potem wzrosło. Kupujący to również pary mieszane.
- Zainteresowani kupnem nieruchomości są obcokrajowcy, którzy już od dłuższego czasu mieszkają w Polsce. Są to przykładowo Ukraińcy, którzy przyjechali wiele lat temu do Polski zarobić, a ze względu na wojnę nie mogą wrócić do swojego kraju. Uchodźcy natomiast wynajmują i podczas rozmów deklarują, że czekają na zakończenie wojny, by powrócić do swoich domów. Pomimo obaw wciąż mają nadzieję, że ten dom w Ukrainie jeszcze będzie. Jeśli chodzi o emigrujących ze względu na wojnę Rosjan, to wybierają oni raczej inne kraje niż Polska - Turcję czy Cypr - mówi Paweł Zaleski.Mniej zapytań o kredyty mieszkaniowe, sprzedaż mieszkań spada
Inaczej sytuacja wygląda na rynku premium.
- Apartamenty nadmorskie kupują raczej pary mieszane mieszkające za granicą. Na ogół ona jest Polką związaną z polskim morzem lub po prostu z naszym krajem, a on Anglikiem, Francuzem lub obywatelem innego kraju Unii Europejskiej. Klienci spoza Unii trafiają się rzadko; czasami dzwonią, ale raczej gaszę ich zapał niż zachęcam... Procedury otrzymywania pozwoleń w Trójmieście, czyli obszarze nadgranicznym nie są sprzyjające. Mamy czasem obywateli krajów azjatyckich, którzy chętnie by kupili nieruchomość. Najczęściej pytają oni o duże domy i wysokie ceny tu nie stanowią problemu, ale nie podejmujemy się im pomagać. Proces jest zbyt długotrwały i poważnie zagrożony ryzykiem porażki. Nie wiem jak wysokie przebicie cenowe musieliby ci klienci zaoferować sprzedającym, aby opłacało się im na nich czekać. Na dzisiejszym, wciąż rozgrzanym rynku, nikt na nikogo nie czeka - mówi Ewa Jabłońska-Nabayaogo.Zanim deweloper wybuduje, pozwolenie na zakup będzie
- W ostatnim czasie zauważa się rosnące zainteresowanie obywateli Ukrainy nabywaniem u nas mieszkań. Zgłaszają się oni bezpośrednio do kancelarii notarialnych, ale nie tylko. Informacje o zainteresowanych napływają również od agentów nieruchomości i od deweloperów. Zwiększone zainteresowanie widoczne jest zarówno na rynku wtórnym, jak i pierwotnym. W obu przypadkach, o ile nie mamy do czynienia ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu, obowiązują wskazane powyżej procedury. Jednak, mając na uwadze proces budowlany, który zazwyczaj trwa około półtora roku, okazać się może, że uzyskanie właściwej zgody nie wydłuży procesu nabycia nieruchomości. Wymagana zgoda może bowiem zostać wydana właśnie w czasie takiego procesu budowlanego - zauważa Edyta Pietrewicz.W ten sposób zakup mieszkania od dewelopera na jego wczesnym etapie budowy może okazać się dla obywateli spoza EOG sposobem na zakup skrojonego na miarę mieszkania lub domu, bez zdawania się na łaskę sprzedających, którzy bardzo długo musieliby czekać na podpisanie ostatecznego aktu notarialnego.
Nieruchomości
Zależy ci na lokalizacji? Sprawdź na naszej mapie inwestycji mieszkaniowych i biurowych, gdzie aktualnie w sprzedaży są nieruchomości z rynku pierwotnego.
W praktyce jednak, ze względu na trudności proceduralne i prawne,
obywatele Ukrainy częściej wybierają cztery kąty, na zakup których pozwolenie nie jest wymagane. - Kupiliśmy z dziewczyną spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Nie potrzebowaliśmy na to zezwolenia. Znalezienie takiego mieszkania jest problematyczne, zwłaszcza w Trójmieście - mówi Maksim, mieszkający od dawna w Gdyni Ukrainiec. - Trudne jest też sprawdzenie jaki stan prawny ma lokal mieszkalny. Musieliśmy zapytać właścicieli o numer księgi wieczystej i na stronie internetowej wpisać ten numer, by zobaczyć jaką formę własności ma ta nieruchomość. Za każdym razem musieliśmy długo tłumaczyć sprzedawcom po co nam ten numer. Kolejna rzecz to wysokie prowizje agencji nieruchomości oraz kaucje, które mogą przepaść gdy bank odmówi kredytu - dodaje.- Dodatkowe informacje dotyczące całej procedury, a także teksty aktów prawnych można znaleźć na stronie internetowej MSWiA
- Pełne dane o liczbie i rodzajach nieruchomości zakupionych przez cudzoziemców w 2022 roku będą dostępne w sprawozdaniu ministra spraw wewnętrznych i administracji za ten okres. Sprawozdania za ubiegłe lata, za rok 2021 oraz za rok 2020 dostępne są na stronie internetowej Sejmu RP.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy